Zorgen dat je weet wat je hebt

Johannes de Winter is sinds 1 oktober beleidsmedewerker Kunstwerken van de gemeente Enkhuizen. “Zorgen dat je weet wat je hebt en wat de kwaliteit daarvan is”, omschrijft hij zelf het doel van de werkzaamheden. Hij pleit voor een nauwe samenwerking tussen afdelingen die verantwoordelijk zijn voor ontwerp en beheer.

De Winter werkt eerder dertien jaar voor de gemeente Alkmaar. Nu is hij terug bij de werkgever die hij voor die periode ook al diende. “We zijn druk bezig om het areaal gedetailleerd in beeld te brengen. Uiteindelijk moet het bestuur op basis van die informatie besluiten kunnen nemen. Het gemeentebestuur dient te weten wat de gevolgen zijn van het al dan niet beschikbaar stellen van voldoende budget voor instandhouding”, licht De Winter toe.

Zijn werk is complexer dan het op voorhand lijkt. De reden daarvoor kent iedere beheerder. “Het komt voor dat beheerders onvoldoende gegevens bezitten van het beheer areaal. Soms heb je kadastrale gegevens nodig om vast te stellen of het Rijk, de gemeente, de provincie of de spoorwegen beheerder zijn van een kunstwerk. Tijdens mijn periode in Alkmaar hebben we op die manier zestig bruggen gevonden waarvan de beheerder niet bekend was. Gedeeld beheer komt ook voor. Dan zijn verschillende instanties verantwoordelijk voor een deel van een kunstwerk. Contracten zijn soms niet helder. Het gebeurt dat een overheid jarenlang onderhoud aan een kunstwerk financiert, terwijl het daarvoor niet verantwoordelijk is.”

De Winter is voorstander van synergie tussen de afdelingen ‘ontwerp’ en ‘beheer’. “Vooral in de jaren tachtig zijn (te) veel bruggen gebouwd omdat architecten veel bruggen bouwen mooi vonden staan. Een functie hebben ze lang niet altijd. Nadenken over de kosten voor het in stand houden van zo’n kunstwerk gebeurde toen te weinig. Ook later is nauwelijks nagedacht over de vraag of een object wel nodig was en bleven overheden investeren. In Alkmaar is daarom het besluit genomen om twintig bruggen te verwijderen en zodoende de lasten te verlagen.”

Een ander belangrijk thema in zijn functie vindt De Winter het verplicht herberekenen van de constructie van kunstwerken. Beheerders moeten berekenen welke last bruggen en viaducten kunnen dragen. Die last is vaak flink toegenomen sinds het moment van de bouw. De belasting van het wegverkeer is toegenomen, dat kan grote gevolgen hebben.