Emile Hoogterp was samen met Peter Kuindersma, werkgroeptrekker van de leidraad losmaakbaar bouwen.
Losmaakbaar bouwen is belangrijk in de circulaire bouweconomie. Losmaakbaar bouwen maakt bouwproducten en elementen gemakkelijker onderhoudbaar (repareerbaar, vervangbaar) en herbruikbaar in een volgende cyclus. Losmaakbaar bouwen kan ook het adaptief vermogen van bouwwerken vergroten. Daarmee kan een losmaakbaar ontwerp bijdragen aan de drie doelen van circulair bouwen:
- het behouden van materiaalvoorraden (uitputting voorkomen);
- het behouden en verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving (het milieu);
- het behouden van de bestaande waarde.
Gelukkig wordt er al veel gesproken over losmaakbaarheid. Ook is er al veel kennis over hoe losmaakbaarheid gemeten en beoordeeld kan worden. Dit is onder meer uitgewerkt in de volgende publicaties:
- Circular Buildings – meetmethodiek losmaakbaarheid, versie 2.0.
- Beoordelingsmethode Losmaakbaarheid in de GWW. Een tool voor ontwerpers, voor het meten van losmaakbaarheid.
Deze methodes om losmaakbaarheid te meten, worden al veelvuldig toegepast.
Deze publicaties gaan echter niet in op de praktijk van bouwkundige losmaakbare details, terwijl dat voor de ontwerpers en bouwers juist het belangrijkste onderwerp is. Het ISSO-rapport Circulariteit in Referentiedetails gaat wel in op losmaakbaarheid van bestaande details, maar niet op hoe die details qua losmaakbaarheid kunnen worden verbeterd. Het document is daardoor een goede aanzet, maar nog onvoldoende bruikbaar voor wie in de praktijk losmaakbaar wil ontwerpen en bouwen.
Deze leidraad gaat een stap verder en biedt concrete handvatten om losmaakbare details zo goed mogelijk te ontwerpen, zowel in de B&U- als de GWW-sector. Daarbij bouwen we voort op bestaande initiatieven, zoals de genoemde meetmethoden, het ISSO-rapport en de Platform CB’23-leidraden Toekomstig hergebruik faciliteren (2023) en Circulair ontwerpen (2021), die beide ingaan op losmaakbaarheid. Op deze manier zijn breedgedragen uitgangspunten geformuleerd.
Het doel van deze leidraad is om ontwerpers te stimuleren om losmaakbaar te detailleren. Daarom bevat de leidraad veel voorbeelddetails. Met deze leidraad willen we ook handvatten bieden aan opdrachtgevers die losmaakbaarheid willen stimuleren, bijvoorbeeld in uitvragen.